Ο χρόνος που πρέπει να ναι πάντα στην ώρα του ...

Τα « Παραμύθια του Σαββάτου »… γράφει η Ελένη Μπετεινάκη*

Κι είναι η ιστορία μας γεμάτη θρύλους και γεγονότα που σημάδεψαν τους τόπους, τους βασιλιάδες, τις πολιτείες , ακόμα και τις θάλασσες. Κι είναι γραμμένη πολλές φορές  με Μαύρο χρώμα, του φόβου, του θανάτου, του πόνου, της λύπης. Κι άλλες φορές τούτο το Μαύρο κλείνει μέσα του όλα τα χρώματα του κόσμου κι όλες τις αποχρώσεις που τις φωτίζει η αλήθεια, η πένα των γραφιάδων και ο χρόνος.

Ο χρόνος που πρέπει να ναι πάντα στην ώρα του γιατί σαν βιάζεται κανείς να μεγαλώσει τότε χάνει την ουσία, το νόημα και τα καλύτερα της ζωής!

Το Βυζάντιο σε έξι χρώματα, Μαρία Αγγελίδου, εικ: Κατερίνα Βερούτσου, εκδ. Μεταίχμιο

«Κι απ΄ τα μαύρα τα καλύτερα», μια ευχή, μια αφιέρωση, που ΄ναι γεμάτη από το χρώμα που υπάρχει μέσα στο μαύρο. Το φως  που ξεπήδησε από εκείνη την σκοτεινή άβυσσο πριν από εκατομμύρια χρόνια.

Το μαύρο του φόβου, του πόνου, του χαμού, της λύπης, της ιστορίας, όταν γεμίζει με βασιλιάδες, στρατηγούς, όπλα, φονικά, και τρόμο. Το μαύρο που είχε το Βυζάντιο από τα χρόνια του Αττίλα του τρομερού ισοπεδωτή  που έφτιαξε την Αυτοκρατορία του Φόβου. Για αυτό όλοι τον σέβονταν, μόνο από φόβο , μόνο από την μαυρίλα που σκορπούσε στο πέρασμα του. Και ας μην  γνώριζε ο κόσμος πολλά για τούτον τον κατακτητή που από μωρό σχεδόν έκανε πράγματα ασύλληπτα σαν να ‘ ταν θεριό ή καλύτερα …θεός. Κι ύστερα έμαθε ο ίδιος να μην φοβάται, σαν σκότωσαν μπροστά  στα μάτια του τους δικούς του, με όρκο βαρύ που τον κράτησε μέχρι το τέλος. Το μόνο που ήξερε ήταν να πολεμά, να αποζητά το μαύρο και να σπέρνει φόβο και μόνο αυτό. Πέρασε απ΄όλες τις μεγάλες πόλεις του τότε κόσμου ακόμα κι από την Θεσσαλονίκη κι έφτασε στην τότε Βασιλεύουσα κι ίσαμε απάνω από τη Μαύρη Θάλασσα κι  ως την Γαλάτεια κι από τη Βαλτική ως τη Μεσόγειο. Κι αφού το μόνο που ήξερε ήταν  να πολεμά κι αφού παντρεύτηκε ίσαμε 300 φορές έχασε την ζωή κανείς δεν ξέρει από τι. Από φαρμάκωμα δηλητήριο  της 301^ης γυναίκας του, από πνιγμό ή από το αίμα που δεν σταμάτησε να τρέχει από τη  μύτη του κάποτε. Ο, τι και να του συνέβη ο φόβος , το μαύρο σκέπασε  τον θάνατο του και των παλικαριών του για να μην ξέρει κανείς την τύχη, το μέρος, τον Αυτοκράτορα του Φόβου που «κοιμάται»!

Κι ύστερα ήρθε η σειρά της Κωνσταντινούπολης εκείνα τα χρόνια του 8^ου αιώνα γεμάτη με ονόματα αληθινά ή ψεύτικα βασιλιάδων καλών ή κακών. Λέοντας Γ΄ και  Κωνσταντίνος ο Ίσαυρος.  Όνομα που ίσως να μην του ταίριαζε που τα βαλε με τον Μαύρο Εχθρό, τους Άραβες και βγήκε νικητής. Και τον Μαύρο Προδότη νίκησε και ξανάφτιαξε τη Χρυσή Πόλη που στο μεταξύ είχε γίνει μαύρη απ΄ τους πολέμους. Κι ήρθε με τα χρόνια πάλι Μαύρος Θάνατος , η πανούκλα, κι άλλαξαν όλα στην Κωνσταντινούπολη. Καινούργιοι άνθρωποι ήρθαν κι ήταν τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος για τις Εικόνες που χάρισε στον Κωνσταντίνο το πιο Μαύρο Όνομα…

Κι η τρίτη ιστορία ξεκινά με τα μαύρα γράμματα, τα μικρά αυτά σημάδια πάνω  στο λευκό χαρτί που σκορπούν γνώση, αλήθειες, ψέματα κι όλη τη γνώση του κόσμου. Κι έχουν τα λόγια δύναμη και ακόμα μεγαλύτερη σαν είναι τυπωμένα. Κι ήταν αιτία  πολλές φορές ακόμη και βασιλιάδες να χάσουν το θρόνο τους από τα γραφόμενα. Κι ήταν  το Βυζάντιο ο τόπος που κάποτε υπήρχαν όλες οι γνωστές γλώσσες του κόσμου. Σ΄ αυτό το κεφάλαιο μιλάει ο μικρός Κωνσταντίνος που έγινε τεράστιος. Που μιλούσε ένα σωρό γλώσσες , που μάθαινε σχεδόν με το πρώτο τους άκουσμα. Μαζί με τον αδελφό του  φράσανε με φιρμάνι από τον Αυτοκράτορα ίσαμε τη Μαύρη Θάλασσα να μάθουν την ντόπια γλώσσα. Κι ύστερα επινόησε ο Κωνσταντίνος νέα γράμματα, 34 στον αριθμό, να διδάξει, να γράψει, να μορφώσει νέους ανθρώπους. Κι έγραψε τα λόγια του Θεού και τα μετέφρασε στα σλάβικα κι όποιος προσπάθησε να τον σταματήσει δεν τα κατάφερε. Ακόμα κι ο ίδιος ο Παππάς που ένοιωσε τον Φόβο των μαύρων μικρών γραμμάτων πάνω στο χαρτί, δεν μπόρεσε. Τον έπεισε ο Κωνσταντίνος για το δικό του Θαύμα, το όραμα , τη δουλειά του. Κι ας πέθανε αμέσως μετά, ήταν ήσυχος κι άφηνε πίσω του τον αδελφό του να συνεχίσει το έργο του. Κύριλλος και Μεθόδιος  τα δυο αδέλφια, αρχή κι αιτία μιας  επανάστασης που έφτασε ίσαμε τις μέρες μας, να έχει καταφέρει μόνο με το μαύρο μελάνι της να μεταφραστεί η Βίβλος σε 554 γλώσσες.

Κι είναι η τέταρτη Μαύρη Ιστορία, εκείνη  των Αλλαγών . Των Αλλαγών των ριζικών, των απίστευτων, που όμως σαν σε θαύμα, συνέβησαν. Και μιλάει για καράβια που αρμένιζαν όλα τα πέλαγα μέχρι που έφτασαν στην Βασιλεύουσα να την κατάκτησαν, όχι πια από τη θάλασσα μα από τη στεριά. Γιατί τούτη η Πόλη η πολύπαθη ήταν όνειρο και επιθυμία του κάθε μεγάλου στρατηλάτη, εχθρού, αυτοκράτορα, βασιλιά, βάναυσου ανθρώπου, να την κάνει δική του. Κι ο Μωάμεθ ο Πορθητής τα κατάφερε. Τα κατέφερε με τα καλύτερα όπλα, μα πιο πολύ με τη συμβουλή ενός  απλού ιταλού ναυτικού: Να βγάλει τα καράβια του στη στεριά, στα βουνά στις ανηφόρες και κατηφόρες , γεμάτα ναύτες σε τούτο τον παράξενο στόλο της στεριάς. Κι έτσι ο Κωνσταντίνος ο Παλαιολόγος νικήθηκε γιατί δεν είδε αυτό που ερχόταν , γιατί δεν πίστευε στις μεγάλες αλλαγές…

Κι είναι τα υστερόγραφα του βιβλίου πιο φωτεινά από το Μαύρο που γράφουν. Φέγγουν τις αλήθειες, την ιστορία , τα πολλαπλά και τυχερά ή άτυχα ονόματα.

Πολλές φορές το διάβασα τούτο το Μαύρο, το Βυζαντινό. Κι όλες τις φορές ανακάλυπτα μια φράση, μια λέξη , κάτι καινούργιο που έκρυβε χρώμα και ψυχή. Που είναι γεμάτο από Ιστορία γραμμένη με τρόπο ανεπανάληπτο.

Μαρία Αγγελίδου. Εγώ τι να γράψω για μια τόσο σπουδαία συγγραφέα. Όλη της η δουλειά χρόνια τώρα είναι τόσο προσεγμένη και καλοδουλεμένη που πραγματικά χαίρεσαι, απολαμβάνεις το κάθε κείμενο, την κάθε πρόταση, την  κάθε λέξη. Ιστορία δοσμένη με το σωστό τρόπο, μέσα από το χρωματιστό μαύρο , μέσα από αλήθειες, ψέματα, μύθους , γραπτά και εικόνες. Ένα βιβλίο που όλα τα παιδιά θα έπρεπε  να έχουν στην τσάντα τους για  το μάθημα της  Ιστορίας , για την Λογοτεχνία και τα κείμενα που πρέπει να διδάσκονται κανονικά έτσι στα σχολεία κι όχι με στείρα γνώση, κακογραμμένες αλήθειες  και αποτύπωση ημερομηνιών. Ένα βιβλίο ραμμένο με τρόπο προσιτό και δελεαστικό για ένα τόσο σοβαρό και απαραίτητο μάθημα.  Όποιο κομμάτι και αν αγγίξει κανείς, σαν το τελειώσει θα νοιώσει σοφότερος και πλημμυρισμένος από λέξεις που έχουν άλλο νόημα, που είναι γεμάτες χρώματα και ας είναι  το θέμα του συγκεκριμένου βιβλίου το Μαύρο.  Ένα βιβλίο που θα ανατρέχει κανείς συχνά μαζί με το Κόκκινο και το Χρυσό του Βυζαντίου , κάθε φορά που θα θέλει να θυμηθεί, να μάθει, να νοιώσει τη δύναμη της δικής μας γλώσσας, τον πλούτο της και την …ιστορία. Ένα βιβλίο επίσης εικονογραφημένο μοναδικά και απόλυτα συνεταιρισμένο με το κείμενο  από την Κατερίνα Βερούτσου.

Τούτο το Μαύρο θα φωτίσει πολλά σκοτάδια ιστορικά, θα λάμψει με τον πλούτο των γνώσεων και της έρευνας γιατί πάντα πίσω από μια τέτοια καλογραμμένη δουλειά, γνωρίζουμε όλοι  πόσο πολύ κόπο και ατέλειωτες ώρες ψαξίματος – διαβάσματος υπάρχουν.

Σας ευχαριστούμε για το τρίτο βιβλίο δώρο σε όλους εμάς  τους λάτρεις της Ιστορίας, για τα παιδιά μας , για τα μαύρα σας γράμματα που πραγματικά συγκινούν και αλλάζουν απόψεις για τα τετριμμένα και τα βαρετά κομμάτια που κάποτε διδαχθήκαμε. 

Για μικρά και μεγάλα …παιδιά!

Μια μικρή διάσημη, Μάκης Τσίτας, εικ: Ελίζα Βαβούρη, εκδ. Ψυχογιός

Η Θεοδοσία και η διασημότητα. Η τηλεόραση στην υπηρεσία των μικρών παιδιών. Η φήμη, το χρήμα, η δόξα και οι στερήσεις προς χάριν μιας  καθημερινής σαπουνόπερας ή αλλιώς τηλεοπτικής σειράς με τον φοβερό τίτλο  :Οδοντόβουρτσες στο Ηλιοβασίλεμα.

Το μικρό κορίτσι ενθουσιάζεται. Από την μια μέρα στην άλλη γίνεται διάσημη, αποκτά πολλούς θαυμαστές, αναγνωσιμότητα και φήμη. Από την άλλη δεν μπορεί να φερθεί σαν κανονικό παιδί. Ζει τη ζωή ενός ενήλικα, δουλεύει ασταμάτητα και με το σχολείο και φυσικά η ώρα του παιχνιδιού ή της διασκέδασης είναι ανύπαρκτες.

Κι η συνέχεια ακόμα πιο κουραστική. Νέες προτάσεις, πρωταγωνιστικές τούτη τη φορά που όμως η μικρή Θεοδοσία δεν θα δεχτεί .Το γιατί θα το καταλάβατε ή θα το διαβάσετε στην τόσο πολύ αληθινή ιστορία του Μάκη Τσίτα.

Μια ιστορία γροθιά στο στομάχι… Για μικρούς μα περισσότερο για ενήλικες που ηθελημένα ή μη εκθέτουν τα παιδιά τους ή τα ανίψια τους, σαν άλλες θειες Δέσποινες προς χάριν της δόξας και του χρήματος. Ζούμε στην εποχή της εικόνας, της διαφήμισης, της «διασημότητας» είτε μέσα από το διαδίκτυο και τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, είτε μέσα από την τηλεόραση. Διακαής πόθος πολλών νέων παιδιών και των γονέων τους η αναγνωσιμότητα και η …διασημότητα. Έτσι λοιπόν μέσα από την ιστορία της Θεοδοσίας κτυπούν ένα σωρό καμπανάκια. Σε μικρούς που βιάζονται  να μεγαλώσουν και σε μεγάλους που εκμεταλλεύονται πιθανόν ταλέντα οικογενειακά, θυσιάζοντας την παιδικότητα των ίδιων τους των παιδιών , τον αυθορμητισμό και το παιχνίδι τους.

Ένα βιβλίο περισυλλογής για τους μεγαλύτερους, μεγάλου μαθήματος για μικρότερους που αρέσκονται μόνο στην εικόνα και δεν γνωρίζουν  πόσο δύσκολο και  απάνθρωπο είναι να μην μπορείς να έχεις φίλους όταν θέλεις ή παιχνίδι που είναι ζωή για όλα τα παιδιά.

Εικονογραφημένο από την  Ελίζα Βαβούρη με έντονα σκίτσα, πολύχρωμα και πολύ πολύ ζωντανά.

Για παιδιά από 6 χρονών…

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός

Δημοσιεύτηκε στις 6 Μαϊου 2017 στο cretalive.gr :http://www.cretalive.gr/culture/ta-paramythia-toy-sabbatoy-53